Oddział specjalny Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej 78 lat temu przeprowadził jedną z najważniejszych operacji bojowych na terenie stolicy. Celem akcji Kutschera było pozbawienie życia dowódcy SS. Franz Kutschera, zwany katem Warszawy, zginął 01 lutego 1944 roku w Alejach Ujazdowskich. Wyrok w imieniu Polskiego Państwa Podziemnego wykonali żołnierze oddziału Pegaz.
78. rocznica akcji Kutschera w Alejach Ujazdowskich
We wtorek 01 lutego odbyła się uroczystość upamiętniająca akcję bojową, której celem był dowódca SS, Franz Kutschera. Oddanie hołdu uczestnikom w miejscu przeprowadzenia ataku poprzedziła msza święta odprawiona w Katedrze Polowej Wojska Polskiego o godzinie 10.00.
Podczas uroczystości wypowiedział się szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Józef Kasprzyk. Podkreślił on, jak ważnym i symbolicznym wydarzeniem była ta akcja. Franza Kutscherę sprowadzono do Warszawy w celu oczernienia walczącego podziemia w oczach cywilnej ludności miasta. Podjęta próba zamachu, do tego udanego, pokazała, że Polacy ponad wszystko kochają wolność. Dla niej byli gotowi poświęcić wszystko. Także swoje życie.
Pod tablicą pamiątkową złożono kwiaty
Poległych podczas akcji z 01 lutego 1944 upamiętnia umiejscowiona w miejscu zamachu tablica. Pod nią kwiaty złożyli między innymi wicepremier Piotr Gliński oraz, w imieniu Marszałka Senatu RP Tomasza Grodzkiego, wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz. Następnie uczestnicy obchodów rocznicy skierowali się ku Alejom Ujazdowskim, gdzie w dniu po zamachu przeprowadzono na mieszkańcach Warszawy egzekucję odwetową za śmierć Kutschery.
Wyrok na Kutscherę
Franz Kutschera zjawił się w Warszawie w roku 1943. Za jego sprawą nasiliły się represje wobec ludności cywilnej. Liczne łapanki, uliczne egzekucje, obwieszczenia o kolejnych rozstrzelaniach stały się codziennością okupowanego miasta. Miało to doprowadzić do złamania ducha warszawiaków i zdyskredytowanie w ich oczach polskiego podziemia.
W odpowiedzi na brutalną działalność kata Warszawy Polskie Państwo Podziemne rozkazem generała Augasta Fieldorfa Nila wydało na dowódcę SS wyrok śmierci. Zamach przeprowadzili: dowódca akcji Bronisław Pietraszkiewicz Lot, Stanisław Huskowski Ali, Zdzisław Poradzki Kruszynka, Michał Issajewicz Miś, Marian Senger Cichy, Henryk Humięcki Olbrzym, Zbigniew Gęsicki Juno, Bronisław Hellwig Bruno, Kazimierz Sott Sokół, Maria Stypułkowska-Chojecka Kama, Elżbieta Dziębowska Dewajtis oraz Anna Szarzyńska-Rewska Hanka. Podczas ucieczki po przeprowadzonej skutecznie akcji zginęli Juno i Sokół. Osaczeni przez żołnierzy niemieckich na moście Kierbedzia skoczyli do Wisły, z której już się nie wynurzyli. Czterech innych uczestników zostało rannych. Dwóch z nich zmarło kilka dni po ataku.