Kompleks budynków sejmowych w Warszawie

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej to jeden z dwóch najważniejszych organów w państwie o mocy ustawodawczych. Jego historia jest burzliwa jak historia samego państwa Polskiego. Dziś jednak skupimy się nad jego siedzibą, która nie zawsze znajdowała się tam, gdzie mieści się aktualnie. Do początku wieku XX bowiem sejm nie posiadał swojej stałej siedziby.

Pierwsze obrady i różne miejsca spotkań

Obrady sejmu walnego, który powstał na początku XV wieku, były zbliżone do tych, które znamy z dzisiejszych posiedzeń. Wówczas jednak zamiast posłów na ogólnopolskie zjazdy urzędnicze przybywała szlachta i przedstawiciele wielu miast. Pierwszy sejm dwuizbowy odbył się 18 stycznia w roku 1493 w Piotrkowie, obecnie znanym pod nazwą Piotrków Trybunalski.

Przed rokiem 1569 i utworzeniem wspólnego polsko-litewskiego sejmu obrady odbywały się w takich miastach jak wspomniany wcześniej Piotrków, a także w Krakowie, Toruniu, Bydgoszczy, Radomiu, Sandomierzu, Lublinie, Parczewie oraz Warszawie.

W roku 1573 ustalono zwyczaj zwoływania posiedzenia raz na dwa lata na wyraźne wezwanie panującego monarchy. Od tego czasu sesje odbywały się siedzibach królewskich w Warszawie,  w Grodnie i sporadycznie w Toruniu.

Kompleks sejmowy przy ulicy Wiejskiej

Obecna siedziba sejmu została wybrana w roku 1918. Zaadaptowano wówczas na ten cel budynek Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego Wychowania Panien. Salę obrad urządzono w dawnej jadalni Instytutu. Pierwsze posiedzenie w stałej siedzibie odbyło się 10 lutego 1919 roku, podczas którego zebrał się Selm Ustawodawczy II RP. Kilka dni później uchwalono tam Małą Konstytucję, a na naczelnika państwa mianowano Józefa Piłsudskiego. 17 marca 1921 roku w tym samym miejscu uchwalono konstytucję marcową.

W 1925 rząd rozpoczęto pracę nad projektem rozbudowy budynku parlamentu. Od południa dobudowano amfiteatralną Salę Posiedzeń, natomiast skrzydło ze starą salą przekazano Senatowi. W kolejnych latach powstał czteropiętrowy Dom Poselski, obecnie nazywany Starym. 27 marca 1928 nastąpiła inauguracja nowej Sali Posiedzeń, gdzie 23 kwietnia 1935 roku uchwalono kolejną konstytucję. W wyniku działań wojennych zniszczono część zabudowań sejmowych.

Budynki sejmu w latach powojennych

Po zakończeniu II wojny światowej wyburzono pozostałości XIX wiecznych budynków i odbudowano spaloną Salę Posiedzeń. Prace rekonstrukcyjne trwały dziewięć miesięcy, a dnia 4 lutego 1947 roku odbyło się pierwsze po wojnie posiedzenie Sejmu. 22 lipca 1952 uchwalono tam konstytucję PRL. Dalsze prace prowadzono od roku 1948 aż do oddania do użytku nowego Domu Poselskiego w roku 1989.

Dziś w ramach sejmowego kompleksu można podziwiać:

  • budynek główny Sejmu
  • Hall główny
  • Salę Kolumnową
  • Salę plenarną Sejmu
  • Korytarz Marszałkowski
  • budynek wraz z Salą Posiedzeń Senatu
  • Stary i Nowy Dom Poselski
  • Kaplicę Sejmową
  • Budynek Komisji Sejmowych

Zwiedzanie obiektów sejmowych jest możliwe przez cały rok w grupach zorganizowanych, jak i podczas wizyt indywidualnych.