Liczba upadłości konsumenckich ciągle wzrasta. Za przyczynę tego stanu upatruje się między innymi pogarszającą się sytuację finansową Polaków spowodowaną pandemią i wysoką inflacją, jak również wejściem nowelizacji ustawy upadłościowej w marcu 2020 roku. Liberalizacja ustawy poskutkowała sukcesywnym wzrostem liczby osób, którym sąd pozytywnie rozstrzygnął wniosek o upadłość konsumencką. Nadal jednak zdarzają się przypadki, w których sąd odrzuca wniosek konsumenta o ogłoszenie upadłości. Dlaczego tak się dzieje?
Jak przebiega proces wnioskowania o upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym, który ma na celu częściowe lub całkowite oddłużenie konsumenta, jak również spłatę jego wierzytelności. Konsument, który ma problemy z wypłacalnością, składa do sądu wniosek o upadłość konsumencką. Po otrzymaniu wniosku sąd upadłościowy właściwy dla miejsca zamieszkania zadłużonego konsumenta wszczyna postępowanie w celu ustalenia zasadności jego upadłości. W pierwszym kroku sąd poddaje wniosek szczegółowej analizie formalnej, dlatego ważne, aby był przygotowany we właściwy sposób. W razie braków konsument zostanie wezwany do ich uzupełnienia. Po dokonaniu weryfikacji od strony formalnej sąd przechodzi do rozpatrzenia wniosku pod kątem wymagań uprawniających do ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Jest co najmniej kilka sytuacji, które automatycznie blokują zdolność konsumenta do upadłości, należą do nich:
- niezrealizowany plan spłaty wierzytelności w ostatnich 10 latach,
- sytuacja, w której doszło do pozbywania się majątku dłużnika w celu uniknięcia odpowiedzialności (sprzedaż lub przepisanie na członków rodziny składników majątku np. domu, mieszkania, samochodu),
- zatajenia przez upadłego wybranych wierzycieli,
- sytuacja, gdy nie minęło 10 lat od daty ogłoszenia poprzedniej upadłości, wskutek której umorzono część lub całość długu.
Gdy wniosek konsumenta zostanie oddalony, przysługuje mu prawo do złożenia zażalenia. Pismo z zażaleniem należy wnieść do sądu drugiej instancji (w terminie 7 dni) za pośrednictwem sądu rejonowego. Złożenie zażalenia wiąże się z kolejną opłatą sądową.
Co zamiast upadłości konsumenckiej?
Jeśli wniosek o upadłość konsumencką został oddalony, pozostają nam negocjacje z wierzycielami. Warto jednak najpierw próbować rozmawiać z wierzycielami, zanim zgłosimy się do sądu upadłościowego – szczególnie w przypadku, gdy nie mamy pewności, że upadłość zostanie rozstrzygnięta na naszą korzyść. Jeśli jesteśmy zadłużeni w banku lub innej instytucji finansowej ze względu na niespłacone kredyty gotówkowe, pożyczki online, czy leasing za samochód, istnieje szereg rozwiązań, które pomogą nam w spłaceniu swoich zobowiązań. Należą do nich wakacje kredytowe, wydłużenie czasu spłaty rat, obniżenie wysokości rat itd. Każdemu wierzycielowi zależy na tym, aby odzyskać swoje pieniądze, ale to konsument musi wyjść z inicjatywą i prośbą o odroczenie spłaty. W przeciwnym wypadku można się spodziewać kontaktu z firmą windykacyjną lub egzekucjami komorniczymi.